Skoda Scala: Pazarlama Kurbanı Model

2018 yılında compact hatchback sınıfına yeni modeli Skoda Scala‘yı duyuran ve 2020 itibariyle ülkemizde satışa sunulan Skoda Scala, en büyük rakipleri Golf ve Leon’la neden aynı popülerliği yakalayamadı? Skoda Superb’in VW Passatla olan rekabeti gibi neden bir Golf-Scala rekabeti görmedik? Gelin bunun sebepleri neymiş yakından bakalım. 

Piyasaya Çıkış Süreci

Covid-19 pandemisinin ülkemizi kasıp kavurduğu bu tarihlerde krediye erişim kolay, ancak çip krizinin yoğun olduğu bir dönemdi. 

O zamanki rakipleri 2013 yılından beri satışta olan tasarımı insanların gözünde biraz demode kalmış VW Golf (MK7-MK7,5), yine aynı şekilde sportifliğiyle ön plana çıkan Seat Leon’du. 

Bu dönemde rakiplerinin eskiyen tasarımını Avrupa’da akıllıca kullanan Skoda, MQBA0 platformunun getirdiği dezavantajları iyi kullanarak kendine bir yer açabildi. 
Türkiye’de ise; dövizdeki sürekli artış, yüksek enflasyon, otomobillerin yatırım aracına dönmesi, çip krizinden dolayı arzın iç piyasa talebini karşılamaması ve pandeminin etkisiyle bireysel araç alımlarında patlama yaşandığı bir dönemde iç piyasaya nihai kullanıcılara sunulmadan filo satışının yapılması Skoda Scalanın yaşadığı ilk olumsuzluklardan biri oldu.  (Kaynak)

Skoda Scalanın “mümessil arabası” imajı, henüz çiçeği burnunda bu modelin marka algısını da olumsuz yönde etkileyen nedenlerin başında geliyor. 

Abdi İbrahim’den Son Kullanıcıya Ulaşan Scala

Nihayet filo satışlarının tamamlanması ve bireysel kullanıcılara sıra gelmesinin ardından, ilgiyle beklenen bu araca talep ilk başlarda bir hayli fazla oldu. 
Girizgahta belirttiğim gibi, eskimeye yüz tutmuş en önemli iki rakibinin artık tasarım anlamında son kullanıcıya fazla hitap etmemesi, nispeten geri kalmış teknolojileri, pandeminin etkisiyle Türkiye araç pazarında artan talep ve yüksek enflasyon gibi sebeplerle her araç gibi bu modelde da yüksek satış rakamlarına ulaştı.  

Her ne kadar Scalanın bu satışlara ulaşmasında filo satışlarının da payı olsa da en önemli takiplerinin piyasada görülmemesi de bir etken olabilir. 
Geniş opsiyon seçenekleriyle ülkemize gelen makul sayılabilecek fiyatlardan satışa sunulan bu araca ne oldu da rekabet avantajını yakalayamadı? 

Oyuna Yeni Oyuncular Dahil Oluyor! 

2021 yılının gelmesiyle VW grubunun iki modeli VW Golf ve Seat Leon yenilenen tasarım ve kasalarıyla C segment hatchback piyasasına giriş yaptılar. 
Yenilenen elektrik motoru destekli e-TSI motorları, yeni DSG şanzımanları ve teknolojik alt yapılarıyla kullanıcıların beğenisi kazanmayı başardılar. 
Skoda Scala ise platformun getirdiği dezavantajları bu modeller karşısında daha fazla yaşamaya başladı. Orta konsolda bulunan el freni, elektrikli motor desteğinden mahrum TSI motoru, eskimiş iç tasarımıyla rakiplerinin gerisinde kalmaya başladı. 
Ancak asıl neden Skoda’nın rakiplerinin gerisinde kalmasına neden olan olaylar değil. Bana göre; VW grubunun veya Skoda markasının bu araç özelinde yaptığı fiyatlandırmayla da ilgili. 
Aşağıdaki tabloda Skoda Scala Premium, Seat Leon Style, VW Golf Life araçlarının Ocak 2024 tarihine ait fiyatları bulunmaktadır.

Bu fiyat karşılaştırmasına itiraz edecekler olabilir. Skoda Scalanın en full paketiyle, Golf ve Leonun en baz paketlerini karşılaştırma listesine ekledim.

Ancak bu araçlarda standart sunulan özelliklere ilişkin hazırlanan tabloya göz atabilirsiniz. Hangi modelin daha dolu olduğuna ilişkin fikir vermesi açısından önemli; 

Donanım Özelliği/Model	Skoda Scala Premium	VW Golf Life	Seat Leon Style
Elektronik Park Freni	Yok	Var	Var
Full LED Far	Opsiyon	Opsiyon	Opsiyon
Şerit Takip ve Ön Bölge Asistanı	Yok	Var	Var
Hız Sabitleyici/Sınırlayıcı	Var	Var	Var
Dijital Gösterge(virtual cockpit)	Opsiyon	Var	Opsiyon
Ön-Arka Park Sensörü	Ön Park Sensörü Opsiyon	Var	Var
Geri Görüş Kamerası	Opsiyon	Var	Opsiyon
Koltuk/Direksiyon Isıtma	Yok	Var	Opsiyon
Tam Otomotik Klima	Var	Var	Var
Çok Renkli Ambiyans Aydınlatma	Yok	Var	Var
Direksiyon Arkasında Vites Kulakçığı	Yok	Var	Var

Bahsedilen üç modelde de fiyat ve donanım farklılıkları bulunuyor. Ancak benim burada belirtmek istediğim husus şu; Skoda Scala kendisine rakip olarak gördüğü aynı gruptan araçların giriş paketleriyle fiyat konusunda yarışabilecek düzeyde değil. 
En yüksek donanım seviyesinde bile diğer modellerin giriş seviyesindeki modellere göre daha yetersiz kaldığı görülmektedir. 

Skoda Nerde Hata Yapıyor? 

Yukarıda donanım ve fiyat listeleri bağlamında konuyu değerlendirdiğimizde her aracın kendine göre avantajı ve dezavantajı bulunuyor. 
Skoda Scala kullanışlılık odaklı, geniş iç ve bagaj hacmi sunarken, VW Golf giriş seviyesinde bile sunduğu donanımlarla öne çıkıyor. 

Skoda, Scala modelini MQBA0 platformunda üretiyor. Daha detaylı bilgi için şu yazıma göz atabilirsiniz. Skoda’nın bu hamlesi maliyetleri düşürmenin yanında B segment araçlarını ürettiği platformda belki de C segment rekabetçi bir model üretmeyi düşünüyordu. 

Ancak gelinen bu noktada, platformun getirdiği dezavantajların aracın fiyatını beklendiği kadar aşağı çekmediği gibi, teknolojik ve sürüş destek sistemlerinin eksikliğinden mustarip bu aracı hiçte rekabetçi sayılmayacak fiyattan sunması, pazarlama açısından felaket olarak görmekteyim. 

Daha iyisini, daha yenisini, nispeten daha ucuza alabilirken (örneğin: Seat Leon Style) kullanıcılar neden Skoda Scala alsınlar diye düşünülebilir. 

Skoda Scalanın üretim maliyetinin yüksek olması tabi muhtemeldir. Ancak bu üretim maliyetinin yüksek olması satışları etkileyecekse aracı üretmeye ne kadar devam edilebilir?

Bir parantez açarak, ülkemizde artık korkunç seviyelere gelmiş ÖTV garabetinden belki bahsetmek gerekir, ancak burada belirtmek istediğim husus benzer özelliklere sahip, aynı gruba ait kompakt hatchback modelleri esas almamdaki amaç zaten buydu. 

Sonuç olarak; Skoda markasının otomobil dünyasına kazandırdığı bu araçla ilgili kendi bakış açıma göre bir değerlendirme bulundum. Superb’in Passatla yaşadığı tatlı rekabette daha rekabetçi olduğu hatta ve hatta bazı yönleriyle Passattan daha iyi konular olduğu açıktır. 

Ancak Skoda Scala’nın rakiplerinin geride kalmasına neden olan olayların başarısız pazarlama ve fiyatlandırma olduğunu belirtmeliyim.  

Siz bu konuda neler düşünüyorsunuz? Skoda Scala bu sene geçireceği makyajla birlikte kendi sınıfında yukarı sıralara doğru bir hamle yapabilir mi?